Zarys historii Kliniki

Dzieje Kliniki datują się od roku 1975 kiedy to w nowym Centralnym Szpitalu Klinicznym Akademii Medycznej przy ul. Banacha 1a powstał Oddział do świadczenia usług internistycznych chorym leczonym w klinikach chirurgicznych. Ordynatorem Oddziału został  prof. dr hab. n. med. Wacław Droszcz, w tym czasie j pracujący jako adiunkt pracujący w I Klinice Chorób Wewnętrznych kierowanej przez prof. Tadeusza Orłowskiego.

Oddział internistyczny nazwany Oddziałem Wewnętrznym Instytutu Chirurgii Akademii Medycznej znajdował się na I piętrze bloku B CSK AM. Był to oddział 27-łóżkowy. Poza Ordynatorem  dr hab. Wacławem  Droszczem w Oddziale pracowali: na etatach akademickich: dr med. Monika Madalińska, dr med. Elżbieta Roszkowska i dr Ewa Napiórkowska, na  etatach szpitalnych:  lekarze  Beata Lech, Jolanta Wrońska, Adam Garlicki, Jerzy Kamiński oraz jako wolontariusze: Andrzej Lasota  i Maria Karpińska. Personel pielęgniarski w  pierwszych latach nie był zbyt liczny. Kierowany był  przez Elżbietę Węglarską, która pracowała  w Oddziale  a następnie w klinice na stanowisku  Pielęgniarki Oddziałowej  do 2003r. 

W 1976 roku  w związku z decyzją o likwidacji  nauczania na bazie obcej studentów   powołana została przez  Radę I Wydziału Lekarskiego na bazie obecnego Oddziału Wewnętrznego Klinika Pneumonologii Instytutu Chorób Wewnętrznych Akademii Medycznej.  Kierownikiem Kliniki został dr hab. Wacław Droszcz, już wówczas uznany autorytet w środowisku pneumonologów. Do zespołu dołączyli kolejni nauczyciele akademiccy:  dr Ryszarda Chazan, dr Barbara Piotrowska  i  dr med. Janusz Kowalski.

Poza świadczeniem usług leczniczych do zadań Kliniki jako placówki Akademii Medycznej od początku jej powstania należała praca dydaktyczna. Początkowo zadania obejmowały nauczanie ftyzjatrii, które Klinika przejęła od Instytutu Gruźlicy. Zakres zajęć dydaktycznych stopniowo rozszerzano poprzez zwiększenie liczby godzin nauczania pneumonologii w ramach przedmiotu choroby wewnętrzne.   Prowadzono też ćwiczenia z zakresu diagnostyki chorób wewnętrznych dla studentów stomatologii I Wydziału Lekarskiego. Od tego czasu datuje się też rozwój Kliniki jako ośrodka leczenia chorób płuc. Pierwsi chorzy w Klinice  to chorzy na astmę. Wielu  z nich pozostawało i nadal jest  pod opieką Konsultacyjnej  Poradni Przyklinicznej.  

Z czasem został rozszerzony zakres zainteresowań o inne schorzenia układu oddechowego, także bardzo rzadkie choroby, kazuistyczne. Leczenie tych chorych w Klinice wymagało rozwinięcia  zakresu badań diagnostycznych. W tym czasie Klinika nie dysponowała żadną aparaturą diagnostyczną.

Zainteresowania Kierownika Kliniki, jego dysertacja doktorska pt: „Prowokacja acetylocholinowa a aktywność komórkowej esterazy acetylocholiny w stanach bronchospastycznych”, (rok 1964) i praca habilitacyjna pt: „Badania nad rolą eterazy acetylocholiny w stanach uczulenia” (rok 1975) dotyczyły patofizjologii oddychania. Z tych zainteresowań powstał pomysł zorganizowania  w Klinice pierwszej pracowni diagnostycznej. W roku 1978 dzięki pomocy władz Akademii Medycznej powstała w Klinice   Pracownia  Patofizjologii Oddychania. Pracownia zajmowała  wówczas jeden pokój na II piętrze bloku B. Poza tym że była miejscem wykonywania specjalistycznych badań czynnościowych układu oddechowego, było to miejsce spotkań asystentów, pierwszych dyskusji naukowych, planów prac doktorskich, przygotowań do nauczania studentów i prezentacji doniesień przygotowanych na pierwsze konferencje naukowe. Pracownią Patofizjologii Oddychania  kierował prof. dr hab. med. Janusz Kowalski wówczas dr med. przy pomocy pielęgniarek Grażyny Krawczyk i Anny Stawickiej  W roku 1980 w zaadoptowanym korytarzu zorganizowana została Pracownia Bronchoskopii, początkowo skromnie wyposażona  stale poszerzała zakres swoich usług.  Pierwsze zabiegi  wykonywali dr  Jacek Barliński, Andrzej Lasota i Maria Karpińska,  a pierwsze cewnikowania tętnicy płucnej Ryszarda Chazan. Przy zabiegach asystowała   Grażyna Krawczyk, która pracowała następnie w naszej w Pracowni Bronchoskopii w bloku „E” do chwili objęcia funkcji Pielęgniarki Oddziałowej Kliniki w roku 2003,

Stopniowo powiększał się zespól lekarzy w Klinice. Zatrudnieni zostali:

Anna Doboszyńska, Joanna Domagała-Kulawik,  Anna Pawłowicz i Andrzej Dąbrowski.

Do zespołu dołączyła w 1984r prof. Elżbieta Wałajtys-Rode wówczas dr hab. nauk przyrodniczych z wykształcenia biochemik, mikrobiolog oraz  dr nauk przyrodniczych  Hanna Grubek –Jaworska.  Zorganizowały  one Pracownię Biochemii i Immunologii, którą udało się  wyposażyć w nowoczesną  aparaturę. Stopniowo zwiększały się możliwości pracy naukowej Pierwsze obronione prace doktorskie w Klinice to dysertacje  Beaty Lech i Ryszardy Chazan  w roku 1980.

Bardzo ważnym ogniwem Kliniki była i jest Poradnia  Przykliniczna, która  powstała na bazie Poradni  działającej w  latach 1973- 1975 na terenie Państwowego Szpitala Klinicznego przy ul. Lindleya, w której konsultował chorych na astmę  prof. Wacław Droszcz.  Przeniesiona do CSK wraz z powstaniem Oddziału Wewnętrznego na Banacha. Pracowała w niej  do 1982 r. Dr Beata Lech, a następnie przez wiele lat do roku 2003  dr med. Jolanta Wrońska. W Poradni początkowo leczeni byli chorzy na astmę. Stopniowo jednak Poradnia powiększała i stale powiększa zakres swoich usług o inne jednostki chorobowe. W 1986 roku Klinika została przeniesiona do nowo powstałego bloku D. Zajęła całe piąte piętro. Zwiększyła się znacznie liczba łóżek do 71. Zatrudnione zostały nowe osoby: dr hab. n. med. Krystyna Orłowska, młodzi lekarze  Paweł Droszcz, Rafał Krenke, Tadeusz Przybyłowski, Krzysztof Karwat,  Marek  Kokot, Krzysztof Byśkiniewicz, Tadeusz Zielonka, Leszek Rybus, Dorota Brzostek,  Witold  Pokojski.

W Bloku E powstały nowe pracownie naukowo-badawcze i diagnostyczne Kliniki  Pracownia Bronchoskpii i Cytoimmunologii

W roku 1990 powstał w Klinice Ośrodek Leczenia Stanów Astmatycznych: cztero- łóżkowa sala intensywnej terapii z ukierunkowaniem na leczenie chorych z niewydolnością oddechową, szczególnie w przebiegu zaostrzeń astmy oskrzelowej. Pierwszym kierownikiem OLSA był dr Witold Pokojski.

Obecnie w skład personelu OLSA wchodzi lekarz oraz 10 pielęgniarek.

W tym samym czasie powstała jedna z pierwszych w Polsce Pracownia Zaburzeń Oddychania w Czasie Snu. Zorganizował ją dr Tadeusz Przybyłowski i pracował w niej z dr Piotrem Korczyńskim i  dr Katarzyną Broczek.

W związku z powiększeniem się oddziału i zatrudnieniem nowych nauczycieli  akademickich  możliwy stał się szerszy zakres nauczania studentów: prowadzono zajęcia z chorób układu oddechowego dla studentów V roku oraz z chorób wewnętrznych dla studentów roku III. Od 2000 r. w Klinice odbywają się również ćwiczenia z pneumonologii  dla studentów VI roku    II Wydziału lekarskiego.

Przez wiele lat Klinika współpracowała z Petrochemią Płocką i Fabryką Maszyn Żniwnych w Płocku oraz Bankiem PKO S.A. obejmując opieka specjalistyczną pracowników tych zakładów pracy i prowadząc u nich badania profilaktyczne oraz udzielając konsultacji pneumonologicznych.

W roku 2000 prof. dr hab. n. med. Wacław Droszcz odszedł na emeryturę i Kierownikiem Kliniki została prof. dr hab. n. med. Ryszarda Chazan.

Nastąpiła zmiana nazwy: powstała Katedra i Klinika Chorób Wewnętrznych, Pneumonologii i Alergologii. Rozszerzył się zakres działalności leczniczej i dydaktycznej, powstały nowe pracownie: Testów nadreaktywności oskrzeli, Ergospirometrii i Immunoterapii, 24 godzinnej rejestracji pracy serca  metodą Holtera, pracownia USG.  Rozszerzono działalność pracowni endoskopowej o badania biopsji transbronhialnej, pH dolnego zwieracza przełyku. W 2008 roku powstał ośrodek Pneumonologii Interwencyjnej wyposażony  w sprzęt do endoskopowej laseroterapii EBUS.

W roku 2003 w Klinice utworzono Ośrodek Tlenoterapii Domowej,  zorganizowany przez  dr Jacka Nasiłowskiego oraz Laboratorium  Zaburzeń Oddychania w Czasie Snu

Owocem intensywnie prowadzonej pracy naukowej były liczne publikacje oraz tytuły naukowe uzyskiwane przez asystentów.

Tytuł profesora otrzymali:

1. Wacław Droszcz – 1983 r.
2. Janusz Kowalski – 1992 r.
3. Elżbieta Wałajtys Rode – 1994 r.
4. Ryszarda Chazan – 1995 r.

1. Janusz Kowalski - 1981r. - „Czynnościowa diagnostyka rozedmy płuc” - opiekun – Prof. Wacław Droszcz

4.    Dr n med. Anna Pawłowicz - „Upośledzenie sprezystości tkanki płucnej jako przyczyny tzw. idiopatycznej odmy płuc” 1985 r. – promotor – Prof. Wacław Droszcz

5.    Dr n med. Anna Doboszyńska - Zastosowanie mieszaniny tlenowej (20% He, 80% 0₂) do oceny przepływu oskrzelowego w astmie atopowej” 1986r. – promotor – Prof.  Janusz Kowalski

6.    Dr n med. Andrzej Lasota – „Przydatność badania popłuczyn oskrzelowo-pęcherzykowych w rozpoznawaniu i prognozowaniu raka płuc” 1989r. – promotor Prof. Wacław Droszcz

7.    Dr n med. Barbara Piotrowska – „Wpływ aminofiliny na wydzielanie kortyzolu u chorych na astmę oskrzelową przewlekle leczonych glikokortykosteroidami” 1989 r.  – promotor Prof. Elżbieta Wałajtys Rode

8.    Dr n med. Andrzej Dąbrowski – „Wpływ deksametazonu na uwalnianie histaminy z komórek tucznych szczura pod wpływem bodźców immunologicznych i nieimmunologicznych” 1990 r. – promotor - Prof. Wacław Droszcz

9.    Dr n med. Nilda Gladys Espinola - „Wpływ prowokacji adenozynowej na poziom histaminy i NCF we krwi” 1991r.  – promotor – Prof. Elżbieta Wałatys-Rode

10.  Dr n med. Jolanta Wrońska –  Próba wyjaśnienia mechanizmu rozkurczowego działania metyloksantyn w astmie oskrzelowej” 1991 r. – promotor – Prof. Elżbieta Włajtys Rode

11.  Dr n med. Paweł Droszcz - Wpływ inhalacji tuberkuliny na charakterystykę płynu z płukania oskrzelowo - pęcherzykowego świnek morskich uczulanych BCG” 1992 r.  promotor – Prof. Elżbieta Wałajtys- Rode

12.   Dr n med. Tadeusz M. Zielonka- “ Charakterystyka płynu z płukania oskrzelowo-pęcherzykowego w ocenie aktywności śródmiąższowych chorób płuc” 1993 – promotor – Prof. Ryszarda Chazan

13.   Dr n med. Masaud Issa Salem Azzabi – “The influence of salbutamol on the relationship between red blood cell 2,3 diphosphoglucerate, blood-Gases and lung function tests” 1994r. - - promoter – Prof. Ryszarda Chazan

14.  Dr n med. Tadeusz Przybyłowski – „ Wpływ leczenia za pomocą ciągłego dodatniego ciśnienia w drogach oddechowych na ciśnienie tętnicze krwi oraz wydalanie katecholamin z moczem u chorych na zespół obturacyjny bezdechów w czasie snu” 1995 r. – promotor – Prof. Janusz Kowalski

15.  Dr n med. Aleksandra Safianowska – „Aktywność enzymu przekształcającego angiotensyę   (ACE) u ludzi i zwierząt z uszkodzeniem tkanki płucnej” 1995r.  – Prof. Elżbieta Wałajtys- Rode

16.  Dr n med. Rafał Krenke – „ Wpływ  cyklofosfamidu na spowodowane hiperoksją uszkodzenie płuc u świnek morskich” 1996r.  – promotor – Prof. Elżbieta Wałajtys- Rode

17.  Dr n med. Joanna Domagała - Kulawik – „ Fenotyp limfocytów w BALF u chorych na sklerodermię” 1996 r. – promotor – Prof. Wacław 

18.  Dr n med. Dorota Brzostek.- Wpływ salbutamolu na nadreaktywność oskrzeli , rola czynności receptorów beta2 na limfocyty krwi obwodowej u chorych na astmę oskrzelową” 1997 r. – promotor – Prof. Elżbieta Wałajtys -Rode

19.  Dr n med. Witold Pokojski – promotor – Prof. Wacław Droszcz

20.  Dr n med. Renata Rubinsztajn – „Aktywność układu adrenergicznego i układu renina -ongiotensyna oznaczana na podstawie stężenia chromgraniny A i konwertazy angiotensyny w surowicy, w zależności od stopnia niewydolności krążenia” 2000 r.

21.  Dr n med. Joanna Hermanowicz - Salamon – „ Zmiany w populacji eozynofilów o niskiej gęstości u chorych leczonych z powodu astmy oskrzelowej” 2000r. – promotor -  prof. Wacław Droszcz

22.  Dr n med. Krzysztof Byśkiniewicz – „Skuteczność leczenia obturacyjnego bezdechu podczas snu metodą nCPAP”  2000 r. – promotor – Prof. Ryszarda Chazan

23.  Dr n med. Krzysztof Karwat – „Wynik terapii i dalszy przebieg choroby u pacjentów leczonych w Ośrodku Leczenia Stanów Astmatycznych” 2001 r. – promotor – Prof. Wacław Droszcz

24.  Dr n med. Joanna Mazurek – „Wpływ przewlekłego leczenia montelukastem na mediatory zapalenia alergicznego oraz jakość życia chorych  na astmę oskrzelową” 2002r. – Prof. Ryszarda Chazan

25.  Dr n med. Jarosław Glapiński- Rozpoznawanie gatunków Mycobacterium na podstawie numerycznej bazy danych kwasów mykolowych” 2002r. promotor – Prof. Ryszarda Chazan

26.  Dr n med. Katarzyna Wrotek – „Ocena czynności układu oddechowego u chorych na obturacyjny bezdech podczas snu” 2003 r.  – promotor – Prof. Ryszarda Chazan

27.  Dr n med. Piotr Bielicki – „ Rodzinne występowanie obturacyjnego bezdechu podczas snu” 2003r. – promotor – Prof. Wacław Droszcz

28.  Dr n med. Marta Dąbrowska – „Ekspresja cząsteczki adhezyjnej  ICAM-1 na makrofagach pęcherzykowych u chorych z  niedrobnokomórkowym rakiem płuca” 2003 r. – promotor – Prof. Ryszarda Chazan

29.  Dr n med. Adam Fangrat - „Zastosowanie metod biologii molekularnej w diagnostyce zakażeń prątkami z rodzaju Mycobacterium”  2003 r. – promotor – Prof. Ryszarda Chazan

30.  Dr n med. Patrycja Nejman - Gryz –„Wpływ inhalatora fosfodiesterazy IV na przebieg doświadczalnej astmy atopowej – badanie na modelach świnek morskich” 2005 r. –promotor -  Prof. Hanna Grubek- Jaworska

31.  Dr n med. Marta Maskey – Warzęchowska - „Ocena czynności mięśni oddechowych u chorych z przewlekłą obturacyjną chorobą płuc” 2005 r. – promotor-  Prof. Ryszarda Chazan

32.  Dr n. med. Piotr Korczyński – Wpływ leczenia za pomocą ciągłego dodatniego ciśnienia w drogach oddechowych na reaktywność oskrzeli chorych na obturacyjny bezdech podczas snu – promotor  2006 r.– Prof. Ryszarda Chazan

33. Dr n. med. Renata Walkiewicz –  Ocena przydatności ilościowej analizy kwasów nikolowych technika HPLC w badaniu lekowrażliwości szczepów Mycobacterium 2006 – promotor – Prof. Hanna Grubek – Jaworska

34. Dr n. med. Bassem Mohsen Abu Chaz - Przydatność oznaczania wybranych markerów nowotworowych w 0płynie opłucnowym i w surowicy w diagnostyce wysięku w jamie opłucnej.

35. Dr n. med. Katarzyna Górska – Różnicowanie astmy oskrzelowej i przewlekłej obturacyjnej choroby płuc na podstawie wybranych markerów zapalenia alergicznego w materiale z dróg oddechowych  - promotor – Prof. Ryszarda Chazan.

36. Dr n. med. Marcin Paciorek – Obturacyjny bezdech podczas snu u pacjentów pracujących w trybie zmianowym – promotor – prof. Ryszarda Chazan

37. Dr n. med. Marta Kumor –  Wpływ leczenia za pomocą ciągłego dodatniego ciśnienia w drogach oddechowych na czynniki ryzyka choroby  niedokrwiennej serca u chorych na obturacyjny bezdech podczas snu  - promotor – Prof. Ryszarda Chazan.

38. Dr n. med. Justyna Kościuch - Różnicowanie astmy i przewlekłej obturacyjnej choroby p[łuc na podstawie zmian strukturalnych w drogach oddechowych

39. Dr n. med. Katarzyna Hildebrand – Porównanie przydatności wybranych testów czynnościowych układu oddechowego w rozpoznawaniu powysiłkowego skurczu oskrzeli - promotor – Prof. Ryszarda Chazan.
40. Dr n. med. Magdalena Nowacka-Mazurek- Pratki niegrużlicze jako czynnik etiologiczny zakażeń płuc – promotor – Prof. Ryszarda Chazan
41. Dr n. med. Małgorzata Barnaś  - „Wpływ leczenia za pomocą ciągłego dodatniego ciśnienia w drogach oddechowych na dobowy profil wydzielania melatoniny u chorych z obturacyjnym bezdechem podczas snu”  - promotor Prof. Ryszarda Chazan.
42. Dr n. med. Jacek Nasiłowski – „Wpływ treningu fizycznego na jakość życia i zdolność do wysiłku” promotor - Prof. Ryszarda Chazan

43. Dr n. med. Elżbieta M. Grabczak - Przydatność 24-godzinnego pomiaru pH w przełyku w diagnostyce refleksu żołądkowo-przełykowego jako przyczyny przewlekłego kaszlu – promotor Prof. Ryszarda Chazan 

W trakcie ukończenia są otwarte  kolejne przewody  doktorskie: 

1.    Joanna Wiwała – Ocena tolerancji wysiłku w chorobach śródmiąższowych płuc - promotor – Prof. Ryszarda Chazan.

2.    Dagmara A. Bareła – Ocena występowania Mycoplasma pneumoniae w drogach oddechowych chorych na astmę za pomocą oceny plwociny indukowej metodą PCR - promotor – Prof. Ryszarda Chazan.

3.    Patrycja Dziklińska  -  Częstość występowania nieprawidłowej metylacji wybranych genów supresorowych w tkance nowotworowej i plwocinie chorych z niedrożno komorowym rakiem płuca – promotor -  Prof. Ryszarda Chazan.

5.    Teresa Styczyńska – Wpływ leczenia ciagłym dodatnim cisnieniem w drogach oddechowych (CPAP) na funkcie serca u osób z Obturacyjnym Bezdechem Podczas Snu (OBPS) – promotor Prof. Ryszarda Chazan

Kilka przewodów doktorskich przeprowadzono w ramach studiów doktoranckich odbywanych w Klinice

Na studiach doktoranckich w Klinice byli też obcokrajowcy, którzy uzyskali specjalizacje i stopień doktora nauk medycznych: Peruwianka Nilda Gladys Espiniola i  Libijczyk Masud I. Salem Azabii oraz Libańczyk Bassem Mohsen Abu Chaz

W Klinice  w ciągu 30 lat powstało wiele prac naukowych opublikowanych w pismach zagranicznych i krajowych. Prace zebrane są w postaci zbioru dostępnego w Klinice.

Asystenci  wielokrotnie prezentowali swoje prace na zjazdach międzynarodowych i krajowych .

Pracownicy Kliniki otrzymali  nagrodę Ministra Zdrowia za promowanie nauki polskiej  za skrypt dla studentów  i wiele nagród zbiorowych oraz  indywidualnych Jego Magnificencji Rektora za prace badawcze, działalność dydaktyczną i organizacyjną.

W ramach działalności naukowej istotny był związek z licznymi ośrodkami zagranicznymi. Już w początkowych latach istnienia Kliniki, prof. Janusz Kowalski współpracował z ośrodkami w Niemczech, między innymi Kliniką Chorób Wewnętrznych Zagłębia Ruhry w Bochum kierowaną przez prof. W. Ulmera. Współpraca ta była kontynuowana przez wiele lat. W ośrodkach niemieckich odbywali staże miedzy innymi doktorzy:  J. Barliński, A. Doboszyńska, D. Brzostek w Bochum prof. R Chazan w Hanowerze, a R. Krenke, K. Wrotek w Grosshandrof J. Domagała-Kulawik, na Uniwersytecie w Paryżu,   A. Dąbrowski i T. Zielonka  w Marsylii,  a T. Przybyłowski w Madison Wisconsin w USA.  Prof. Wałajtys - Rode w Jefferson University w Filadelfii.

Wielu wybitnych specjalistów w zakresie chorób płuc odwiedziło Klinikę. Między innymi profesorowie z Wielkiej Brytani  E. Tatersfield,  M. Davies i J. Coates,  z Francji: C. Marsan,   S.J. Rennard,  D. Verrloet,  D. Charpin, z Niemiec: W. Ulmer. H  Magnusen, W. Schulze-Werminghaus  R. Ferlinz i J. Lorens,  ze Szwecji: N. Lindholm, B.G. Simmondson  oraz   R. Erving   Prof. B. Celli, Prof. R. Casoburi Prof. R. Zunolock Prof. P. Silwerman  USA.Prof. W. Wedzicha z Wielkiej Brytani, Prof. U Costobel z Niemiec

Najbardziej znaczącym wydarzeniem związanym z kontaktami  z uczonymi w kraju i zagranicą było przyznanie JE Cotesowi światowej sławy znawcy patofizjiologii oddychania  oraz Prof. Andrzejowi Szczeklikowi wybitnemu interniście doktoratów  honoris causa Akademii Medycznej w Warszawie. Promotorem obu przewodów był prof. Wacław Droszcz.

W tradycji Kliniki zapisało się organizowanie konferencji naukowych. I Konferencja Naukowo - Szkoleniowa: „Astma Oskrzelowa” odbyła się w Jachrance w 1980r. Od tego czasu co 3 lata odbywają się kolejne Sympozja  w Jachrance. Są bardzo popularne wśród lekarzy z całej Polski. Główną tematyką tych Konferencji jest alergia, astma oskrzelowa i POChP.

W roku 2003 zorganizowana została przez Klinikę  po raz pierwszy, ciesząca się ogromnym zainteresowaniem I Konferencja „Zakażenia układu oddechowego”, organizowana co dwa lata. Konferencje naukowe są organizowane i obsługiwane przez pracowników Kliniki przy współudziale Stowarzyszenia „Zdrowe Płuca” a zgromadzone środki przeznaczane są na zakup sprzętu i odczynników

Stale od kilku lat organizowane są w Klinice kursy obowiązkowe i doskonalące w ramach specjalizacji z chorób wewnętrznych, chorób płuc i alergologii.